In één van de vele posts op social media naar aanleiding van de brute moord op Lisa uit Abcoude, las ik dat geweld tegen vrouwen toegenomen zou zijn. Toch blijkt dat niet het geval.
Vroeger was het er ook, alleen werd het nauwelijks benoemd.
Het was nou eenmaal zo, dus wat kon je ertegen doen?
En misschien had je het er ook wel een beetje naar gemaakt?
Met je korte rokje, je brutale mond, je zucht naar vrijheid en het malle idee dat je gelijk zou zijn aan de man.
Ik kan je, net als veel andere vrouwen, heel wat voorbeelden geven van hoe meisjes en vrouwen ook in de jaren ’70 zowel verbaal als fysiek werden lastiggevallen. Ook in de jaren ’80, toen ik studeerde, moesten we na een avondje stappen op onze hoede zijn. Ook wij fietsten met onze sleutelbos of zware fietsketting in onze hand een aantal straatjes om. Het was nou eenmaal zo, dus wat kon je ertegen doen?
Ik vraag mij vaak af wanneer de vrouw tot tweederangs burger is gemaakt, want dat het ooit anders was weet men uit onderzoek inmiddels zeker.
Maar wat is vroeger?
In Nederland moest een vrouw zo’n 70 jaar geleden nog beloven dat ze haar man zou volgen, waar hij ook wilde gaan wonen. Haar handtekening was overigens nergens nodig, ze moest stoppen met werken buitenhuis en ze ontving van haar man een bijdrage voor het huishouden. Ze was dus volledig afhankelijk van hem en dat werd heel gewoon gevonden.
Ruim 100 jaar daarvoor vond er de scheiding van domeinen plaats.
Eén van de vele gevolgen daarvan, waarover we overigens nauwelijks lezen of horen, is dat nette meisjes en vrouwen op een zeker tijdstip niet meer op straat hoorden te zijn. Alleen vrouwen die moesten werken (uit de laagste klasse dus) en prostituees (meestal vrouwen die geen andere keus hadden) vertoonden zich in het donker buiten. Tegen dergelijke vrouwen kon je zeggen wat je wilde, je kon ze betasten en vernederen, want ze waren immers het laagste soort. Vandaar de naam publieke vrouw aangezien zij zich in het publieke domein begaf op het tijdstip waarop alleen mannen buiten waren.
Rondom het keurig thuisbrengen van een meisje of vrouw hebben we een mooi verhaal verzonnen over ‘zijn’ hoffelijkheid. Maar het feit dat zij thuisgebracht moet worden is uiteraard niet omdat zij zwak en incapabel zou zijn, welnee, zelfstandig thuiskomen kan ze best zelf.
Het gaat dus niet om haar zwakte, maar om die van hem, de man die nog altijd denkt dat een vrouw, zeker als het donker is, erom vraagt.
We realiseren het ons niet, maar ideeën over hoe het hoort en wat normaal zou zijn zijn zo op onze harde schijf gebrand dat we er moeilijk van loskomen. De vraag ‘Wat deed ze daar dan ook alleen op haar fiets in de nacht’ stamt dus al uit de tijd dat nette meisjes en vrouwen ’s nachts thuis blijven, zo niet, dan heb je het er eigenlijk wel een beetje naar gemaakt.
‘Maar het staat in de bijbel.’
Veel religies hebben de vrouw inderdaad niet zo hoog zitten. De meeste van deze zogenaamde ‘heilige’ teksten zijn geschreven in perioden waarin het patriarchale denken al de normaalste zaak van de wereld was. Onderzoek heeft aangetoond dat ‘zij’ in de oorspronkelijke orale tradities samen met hem de scheppers waren, maar uiteindelijk is zij er vrijwel volledig uitgeschreven. Waarschijnlijk denk je ‘wat interesseert mij die bijbel, ik ben niet eens gelovig’, maar vergis je niet. Het religieuze gedachtegoed zit zo hartgrondig in ons gemeenschapsdenken verweven dat ideeën over goed en fout, hemel en hel, zonde en deugden e.d. in ons allemaal zitten. Zelfs in landen buiten Europa, waar dit gedachtegoed door het kolonialisme ver verspreid is geraakt.
Wij laten onze ‘interessante’ geschiedenis bij de patriarchale Grieken en Romeinen beginnen aangezien het daarvoor een barbaarse, ongeciviliseerde boel geweest moet zijn. Toch weten onderzoekers en wetenschappers inmiddels dat er daarvoor wel degelijk hoge beschavingen hebben bestaan waarin de man niet de baas was, waarin macht en baas-boven-baas überhaupt niet aan de orde waren en waarin de focus op heel wat anders gericht was dan op status en hebzucht.
Het is geweldig en belangrijk dat we de wereld ook meer voor ‘haar’ willen inrichten, maar zolang de macho heteroseksuele man de norm blijft waaraan de rest zich aan moet passen, pakken we de wortel van vrijwel alle ellende niet aan en zal alles (dus ook het klimaat, flora en fauna) en iedereen (alle soorten en maten mannen en vrouwen + non-binairen) te lijden hebben.
Maar ja, hoe pak je dat aan?
#rechtopdenacht #stopfemicide #patriarchaat #kaliyuga #vrede #yinyang #harmonie #bewustwording